Nie ma Komendy, Komisariatu czy wreszcie Posterunku na terenie garnizonu podkarpackiego, w którym nie odmienialibyśmy przez przypadki słowa wakat. Niestety po odejściach naszych koleżanek i kolegów na zasłużoną emeryturę powstały olbrzymie braki kadrowe, w skali całego kraju przybierające wręcz charakter katastrofy, bo jak inaczej interpretować 20% brakujących policjantów w KSP? Od wielu miesięcy apelowaliśmy, wreszcie protestowaliśmy przeciwko opieszałości strony rządowej. Dopiero na ostatnią chwilę udało się częściowo zrealizować nasze postulaty. Niestety te działania były spóźnione, a rozwiązania zaimplementowane zbyt późno. Dzisiaj wszyscy widzimy puste biurka, puste pokoje, puste szafki po naszych koleżankach i kolegach. Niestety ilość interwencji, prowadzonych postępowań, przyjęć nie zmalała. Jak szybko uda się wypełnić lukę po emerytach i kiedy poziom frustracji u tych, którzy zostali sięgnie czerwonej linii?
Przedstawiamy Wam odpowiedź na pismo zredagowane przez NSZZP do KGP.
Na dzień 1 marca 2023 roku wakat w Policji wynosi 12943 (12,08% stanu etatowego), a po odjęciu rezerwy kadrowej KGP na poziomie 1426 wynosi faktycznie 11517.
Stan etatowy Policji to 107 109.
Rezerwa kadrowa KGP to wakaty, które zostaną przypisane do jednostek w kolejnych latach. Obecnie stanowią one rezerwę finansową do łatania budżetu Policji.
Wakat w Wielkopolsce to obecnie 710 tj. wzrósł w porównaniu z 2022 rokiem o ponad 85%! Najwięcej policjantów brakuje w KSP tj. 1913 tj. prawie 20 % stanu etatowego.
W 2023 roku ze służby w Policji odeszło już 6552 funkcjonariuszy, a przyjęto 772. A to dopiero 3 miesiące. W całym 2022 roku do służby przyjęto 5169 osób, natomiast odeszło 4726 funkcjonariuszy.
Najtrudniejsza sytuacja jeżeli chodzi o liczbę wakatów panuje w:
- KSP Warszawa – 1 912 – 19,11%,
- województwo łódzkie – 791 – 12,15%,
- województwo śląskie – 1407 –11,20%,
- województwo dolnośląskie – 878 – 11,12%,
- województwo zachodniopomorskie – 498 – 10,28%,
- województwo lubuskie – 270 – 9,76%,
- województwo pomorskie – 572 – 9,67%,
- województwo małopolskie – 723 – 8,94%,
- województwo wielkopolskie – 710 – 8,42 %,
- województwo świętokrzyskie – 260 – 8,31%
- województwo warmińsko – mazurskie – 299 – 8,03%,
- CPKP – 69 – 28,63%,
- SP w Pile – 28 – 20,29%,
- CBZC – 415 – 51,88% – nowo tworzone biuro!
- CLKP – 23 – 18,11%
- CBŚP – 351 – 17,09
Jeżeli chodzi o staż służby to wygląda to następująco:
- poniżej 3 lat – 14 593,
- 3 -10 lat – 25 361,
- 11-15 lat – 19 525,
- 16 -20 lat – 17 900,
- 21- 30 lat – 14 429,
- powyżej 30 lat – 2376
Wiek funkcjonariuszy przedstawia się następująco:
- poniżej 25 lat – 7 166,
- 25 – 30 lat – 12 071,
- 31 – 40 lat – 37 042,
- 41 – 50 lat – 31 831,
- powyżej 50 lat – 6 124
Wykształcenie:
- wyższe – 55 605,
- policealne – 2 414,
- średnie – 36 147,
- zawodowe i podstawowe – 18
Kobiety w Policji:
- służby kryminalne – 6 962,
- służba prewencyjna – 9 851,
- służba wspomagająca – 1 210,
- służba kontrterrorystyczna – 13
Stan zatrudnienia:
- oficerów – 12 755,
- aspirantów – 44 753,
- podoficerów – 22 891,
- szeregowych – 13 767
Stan zatrudnienia wg. służb:
- służby kryminalne – 31 235, w tym kierownictwo 1 614,
- służby prewencyjne – 58 385,
- służby kontrterrorystyczne – 806,
- służby wspomagające – 3 714
Wnioski dotyczącej obecnej sytuacji finansowej i kadrowej przedstawili w kompetentny sposób koledzy z Wielkopolski.
1. Od 12 lat nie było tak kryzysowej sytuacji kadrowej w Policji. Praktycznie obecnie wygląda na to, że 3 w trzech garnizonach /np. Gorzów Wielkopolski, Szczecin i Olsztyn/ nie ma żadnego policjanta – wakat 11517 tysięcy. Oprócz tego nie można zapominać, że z powodu absencji chorobowej, szkoleń i urlopów codziennie w służbie na pierwszej linii nie uczestniczy prawie 20% funkcjonariuszy. Podsumowując codziennie w służbie nie uczestniczy ponad 30% zatrudnionych funkcjonariuszy. Powoduje to frustrację z powodu obciążenia dodatkowymi obowiązkami, co w konsekwencji nie tworzy dobrej atmosfery służby, która jest podstawą jej efektywności.
2. Braki kadrowe w dużych aglomeracjach miejskich w Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Krakowie, Gdańsku, Katowicach oraz Wrocławiu to stała i niepokojąca tendencja, która musi być zahamowana dla dobra bezpieczeństwa wewnętrznego.
3. Środki wakatowe powinny trafić do dyspozycji KSP/KWP proporcjonalnie do liczby wakatów, aby motywować funkcjonariuszy np. w w formie dodatków służbowych oraz nagród motywacyjnych do efektywnej służby wykonywanej w zastępstwie wakujących stanowisk.
4. Służby kadrowe mimo wielu akcji promujących zawód policjanta nie są w stanie zachęcić do służby wielu młodych ludzi. Nie tak dawno chętnych do służby na 1 etat było 12 osób, dzisiaj niecałe 2 osoby. Powstaje pytanie jak można wyłonić wartościowych kandydatów z tak niedużej grupy chętnych?. Teraz wiadomo dlaczego m.in. ograniczono kryteria przyjęcia np. poprzez rezygnację z testu wiedzy ogólnej, co jest ewidentnym błędem. Mimo ryzyka przyjęcia do służby mniejszej ilości funkcjonariuszy kryteria naboru powinny być bardzo wysokie, a dzieje się odwrotnie. Policjant to szczególny zawód, którego predyspozycje psycho – fizyczne powinny być bardzo wysokie i niekwestionowane przez opinię publiczną.
5. Niepokojący jest fakt, że do służby aspirują osoby z rocznika 70 i 80, co może prowadzić do wniosku, że zakładają one służbę “na przetrwanie” bo trudno sobie wyobrazić, że będą oni chcieli służyć do 60 roku życia i więcej, aby otrzymać emeryturę po 25 latach służby.
6. Sytuacja w KSP wymaga wyjątkowych rozwiązań na poziomie ustawowym, bo trudno sobie wyobrazić, że uda się w Warszawie przyjąć w najbliższych latach do służby co najmniej ponad 1 tysiąc funkcjonariuszy przy wakacie prawie sięgającym prawie 2 tysiące.
7. Jeszcze w tym roku należy przyjąć przepisy wprowadzające tzw. dodatek progresywny, aby powstrzymać odejścia ze służby funkcjonariuszy ze stażem w przedziale 10-20 lat, których ze służby odchodzi najwięcej. Jak pokazują dane ze służby odchodzą również policjanci, którzy mają mniej niż 10 lat służby. Jak widać przyjęte ostatnio rozwiązania ustawowe np. dodatek stażowy 15+ oraz waloryzacja na poziomie 9,36% nie przyniosły oczekiwanego skutku, ale można sobie wyobrazić co by się stało gdyby ich nie wprowadzono w życie.
8. W naszej formacji służy już ponad 18 tysięcy kobiet, co powoduje, że stajemy się jako formacja bardziej pluralistyczna oraz otwarta. Z drugiej jednak strony wypalenie zawodowe u policjantek następuje częściej, co pokazują badania m.in. z 2018 roku /Wypalenie zawodowe dotyczy zarówno kobiet jak i mężczyzn, jednak częściej dosięga ono kobiet niż mężczyzn, na co wskazują badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Montrealu. Eksperci wskazują, że jednym z powodów większego wypalenia zawodowego u kobiet są możliwości awansu. Kobiety wypalają się szybciej, ze względu na charakter ich pracy” – powiedziała ekspert w dziedzinie zdrowia publicznego, dr Nancy Beauregard, autorka badania. Dodaje, że wiele kobiet zajmuje stanowiska, które oferują niewielką swobodę w podejmowaniu decyzji. Takie zjawisko rzadziej dotyczy mężczyzn. To oznacza, że ich praca zapewnia im niski poziom autorytetu i uprawnień decyzyjnych oraz wykorzystanie niewielkiego potencjału i umiejętności. Badanie ujawniło również, że wraz z brakiem wystarczającej władzy w pracy, niską samooceną, trudnościami w równoważeniu pracy i życia rodzinnego, narasta poziom wypalenia zawodowego u kobiet/ i musimy o tym jako formacja pamiętać tworząc jak najlepsze w miarę możliwości komfortowe warunki służby w naszej formacji. Patrząc na niedoszacowanie Policji na poziomie ponad 1 mld zł bez jego pilnego urealnienia nie nastąpi poprawa tych warunków. Dlatego NSZZ P w dniu 16 marca br. skierował do Ministra stosowny wniosek w sprawie urealnienia budżetu licząc, że zostanie pozytywnie rozpatrzony dla dobra bezpieczeństwa, formacji oraz jej funkcjonariuszy.
9. Istnieje bardzo poważne ryzyko, że w związku z zapowiadaną w br. przez Premiera RP tzw. 13 i 14 emeryturą wielu funkcjonariuszy zdecyduje się w 2 połowie roku na odejście ze służby. W poprzednich latach w zasadzie większość odejść była w 1 kwartale roku, obecnie funkcjonariusze decydują się na odejście również poza tym okresem.